Column: Het onzichtbare trauma van "de goede jeugd"

Share

Sibyl Pien psycholoogEen jarenlange relatie met alcohol en drugs hield hem in een dubbelleven. Geheimen en leugens leiden tot een puinhoop in zijn huwelijk en verwaarlozing van zijn 3 kleine kinderen en uiteindelijk strandde zijn leven in een scheiding en opname. “Ik heb een goede jeugd gehad”, start hij zijn verhaal. “We kregen veel vrijheid van onze ouders, zijn niets te kort gekomen, nooit geslagen” (…) “Ik was veel uit huis, op straat, bij vrienden. Ik was een stille jongen, cannabis startte op mijn 13e; het gaf me het gevoel erbij te horen, ik kreeg er zelfvertrouwen door. Een paar jaar later leerde ik cocaïne kennen, en ik kon mijn emoties uiten”.

“Hoe leerden je ouders jou om emoties te uiten? Hoe gingen zij om met emoties?” vraag ik voorzichtig. Hij kijkt me even aan met een snelle blik, een glimp van verwarring, alsof ik een vreemde vraag stelde. “Er was thuis geen plaats voor emoties” zegt hij, licht aarzelend. “Mijn ouders werkten allebei in de zaak, ze waren er nooit, werkten bijna 7/7”, voegt hij er snel aan toe, alsof hij een verklaring schuldig is. Hij kijkt me met zoekende ogen aan, alsof zijn brein in razendsnel tempo tracht te traceren welke richting ik uit wil.

“Maar we gingen jaarlijks twee weken op vakantie, samen met ons viertjes, dan waren ze er wel voor ons”. “De reden waarom ik mijn ouders niet wil betrekken bij de familietherapie is omdat ze, mijn vader vooral, verslaving niet begrijpen. Hij (zijn vader) zegt: ‘Stop gewoon met die rotzooi, pak je leven aan, zorg voor je gezin, wordt volwassen!’ “Vraagt je vader ooit hoe het met jou gaat?” vraag ik hem en kijk hem in de ogen. “Nee, nooit. Heeft hij ook nooit gedaan…” antwoordt hij, zijn ogen worden waterig, hij houdt de adem in om emotie te onderdrukken.

Cliënten die zo ‘gewoon’ zijn geworden aan de (chronische) afwezigheid van veilige en ondersteunende verzorgers in hun leven als kind, zijn ‘survivors’ geworden in het leven. “Ik heb een goede jeugd gehad” is een verdedigingsmechanisme die beschermt tegen de confrontatie van de pijnlijke realiteit van het gemis van mensen om hen heen die hen leerden dat emoties uiten en bespreken belangrijk is om connecties aan te gaan, dat ‘er zijn en aandacht hebben voor elkaar’ een gevoel van veiligheid creëert. De afwezigheid hiervan in het opgroeien van een mens is een vorm van relationeel trauma. Trauma is niet altijd wat zichtbaar is, maar ook en vooral wat er niét was, maar noodzakelijk is om tot een emotioneel evenwichtig persoon uit te groeien. Maar wat er ‘niet is (geweest)’ valt niet met woorden in te vatten en daardoor ontkent: “wat er niet is, bestaat niet’. Woorden vormen een verhaal van wat er wél was voor hem; vrijheid, twee weken vakantie, materieel niets tekortkomen… Wat er niét was blijft in zijn hart en ‘zijn’ een lege plek, een pijnlijk gemis en verdriet waar geen woorden voor bestaan. Maar hem onbewust drijven naar het zoeken naar een Connectie, een verbondenheid, en een gevoel van Leven.

Verslaving vervangt een échte connectie met andere mensen, waar liefde en intimiteit een plaats heeft en noodzakelijk is om te overleven als mens. Maar verslaving vervangt die niet: verslaving leidt tot verdere eenzaamheid, isolatie en verbreking van connectie met anderen: de wonde van het bestaande trauma wordt alleen maar pijnlijk groter en wil verdoofd worden. Als de wonde niet ‘geheald’ wordt, blijft het trauma verder leven in de vorm van verslaving, depressie of een ander masker.

 

Heb jij na het lezen van dit artikel ook vragen over alcoholverslavingdrugsverslaving of trauma(behandeling). Of over de hulp voor familie en partner van een verslaafde?

Aarzel dan niet om contact op te nemen of bel +32 (0)480 67 40 18

Ook interessant?

Image

Vragen?

Bel de infolijn  

+32 (0) 480 67 40 18

van 7u tot 23u,
7 dagen op 7